چرا سنگ همیشه سرد است؟
سنگ همیشه سرد است
این سوال بارها از تیم مشاوره ایران سنگ پرسیده شده است و ما هنوز نمی دانیم که دلیل پیش آمدن آن چیست اما وطیفه خود دانستیم که در این وبلاگ به آن پاسخ دهیم. اگر بخواهیم به طور بسیار خلاصه و جامع به آن پاسخ دهیم باید بگوییم که: سنگ به دلیل ماهیت و خواص فیزیکی که دارد، در رسانا بودن دما قوی عمل کرده و از همین رو در بیشتر موارد سرد خواهد بود. در واقع اگر از گرمایش کف استفاده کنیم سنگ همیشه گرم و اگر استفاده نکینم سنگ همیشه سرد خواهد بود. این پاسخ خلاصه و کلی به این پرسش بود و اگر بخواهید به طور دقیق تر آن را بدانید باید به ادامه متن توجه نمایید.
چرا سنگ کف مسجدالحرام همیشه سرد است؟
در کف فرش مسجدالحرام از سنگ مرمریت تاسوس که از معادن سنگ یونان استخراج می شود استفاده شده است. لازم به ذکر است که در دنیای بین الملل به این سنگ، سنگ مرمر تاسوس گفته می شود اما باید بدانیم که این سنگ انیکس نبوده و در دسته بندی سنگ های مرمریت قرار دارد. در کف مسجدالحرام از سنگ تاسوس سفید با ضخامت 5 سانتی متر استفاده شده است که می تواند در روز های گرم تابستان نیز خنک باشد. این سنگ به دو دلیل خنک است: دلیل اول ماهیت و جنس خود سنگ تاسوس سفید است که درصد جذب گرمای بسیار کمی داشته و از همین رو تابش نور خورشید روی آن اثر بسیار زیادی نمی گذارد. دلیل دوم نیز که برخی بر آن استوار هستند اجرای لوله کشی تهویه مطبوع و آب کولد است که از زیر سنگ ها عبور داده شده است. این سنگ به دلیل رسانایی دمایی بالایی که دارد می تواند سرمای 5 سانتی متری را به سطح رسانده و بنابراین همیشه خنک است.
آیا در صورت اجرای گرمایش از کف، باز هم سنگ سرد است؟
به هیچ عنوان؛ اگر زیر سنگ اجرا شده لوله های آب گرم یا جریان هوای گرم را داشته باشیم، سنگ به عنوان رسانا ترین متریال عمل کرده و عین حرارت پایین را به سطح منتقل می کند. بنابراین هر جایی که سنگ سرد و خنک باشد به این معناست که هیچ منبع گرم کننده ای وجود نداشته و مشکل از خود سنگ نیست.
مزایا و معایب سرد بودن سنگ
از مزیت های سرد بودن همیشگی سنگ می توانیم به خنک بودن متریال اجرا شده در کف فرش شهرهای گرمسیر و بیابانی اشاره کنیم. در کشور عزیزمان ایران در مناطق جنوبی و جنوب شرقی شاهد اجرای سنگ طبیعی در کف خانه ها و مغازه ها هستیم و این امر موجب آن می شود که در گرم ترین روزهای سال نیز کف فرش خانه یا مغازه دمای خنک و معتدلی را دارد. در صورتی که سرامیک یا کفپوش این قابلیت را ندارد و برای مناطق گرمشیر یا شرجی اذیت کننده خواهد بود. اما از عیب های کار نیز می توانیم به این موضوع اشاره کنیم که در صورت عدم اجرای گرمایش از کف در شهرهای سردسیر، سنگ در شش ماه دوم سال سرد بوده و این موضوع آزار دهنده خواهد بود. بنابراین یا از سنگ طبیعی به عنوان متریال کف استفاده نکنیم یا باید حتما همراه با گرمایش کف اجرا شود.
جمع بندی
چرا سنگ طبیعی همیشه خنک است؟
در وبلاگ بالا به بررسی دلیل آن پرداختیم. ماهیت و جنس سنگ های مرمریت، مرمر و گرانیت در این است که از نظر رسانایی دما رتبه بالایی داشته و از همین رو زود سرد و گرم می شوند. پس اگر در محیط سرد اجرا شوند به زودی خنک شده و این موضوع می تواند نکات مثبت و منفی مربوط به خود را داشته باشد. اما اگر بخواهیم بین سنگ ها مقایسه ای داشته باشیم باید تراورتن و بازالت را عایق ترین سنگ ها در نظر بگیریم. این دو جنس سنگ به دلیل وجود تخلخل در بافت خود به عنوان عایق حرارتی عمل کرده و مانند مرمر، مرمریت و گرانیت نمی توانند همیشه سرد یا گرم باشند. به همین دلیل است که کف حرم امامان همیشه از سنگ مرمر و برای کف پاساژِها و مجتمع های تفریحی و عمومی از سنگ چینی یا مرمریت استفاده می شود. دلیل این است که معمولا افراد با کفش روی سنگ تردد داشته و از همین رو ایجاد دمای مناسب هوای محیط شرط اول اجرای متریال خواهد بود.
ما در ایران سنگ اجرای سه سنگ گرانیت، چینی کریستال و مرمریت را به ترتیب برای کف مناسب می دانیم. حال نکته اینجاست که این سنگ ها همیشه سرد هستند و با توجه به نوع کاربری و محل اجرا باید هر کدام را متناسب با درخواست مد نظر خود انتخاب کنیم. هر یک از سه جنس سنگ نام برده شده در فصل های سرد سال، سرد و خنک هستند و برای مناطق گرمسیر و بیابانی مستعد اجرا و برای مناطق سردسیر انتخابی اشتباه تلقی خواهند شد.